Masaż – dobry na depresję, stany lękowe

Masaż może łagodzić objawy depresji i stany lękowe m.in. dzięki temu, że obniża poziom kortyzolu, powoduje wzrost stężenia serotoniny i wyrzut endorfin.

Masaż wzmacnia więzi

Najstarsze wzmianki o masażu, jako metodzie wspierającej powrót do zdrowia, pojawiły się już w starożytności, ale jeśli się dobrze nad tym zastanowić, to leczenie ciała i psychiki dotykiem praktykowano dużo, dużo wcześniej.

Masowanie zaobserwowano u wielu gatunków zwierząt. Wygląda ono inaczej niż u człowieka i nie mam tu na myśli braku odpowiedniego gabinetu, nastrojowej muzyki i zapachowych świeczek. Chodzi o sposób jego wykonania: ludzie wyposażeni są w dwie sprawne ręce, inne gatunki nie. Nasze ręce potrafią naprawdę wiele, czuć to choćby właśnie podczas masażu. Zwierzęta radzą sobie inaczej. Na przykład pewien gatunek myszy masuje swoje młode językiem.

Dotyk mamy – dobry na wszystko

Wśród zwierząt masaż przede wszystkim pomaga nawiązywać więzi między samicami, a ich młodymi. Dotyk matki wpływa pozytywnie na rozwój maluchów: fizyczny, psychiczny, a nawet poznawczy. U ludzi to pierwszy zmysł jaki zaczyna działać w okresie prenatalnym. Najpierw wrażliwe na dotyk stają się wargi i nos, a następnie policzki i czoło. Między szóstym, a ósmym tygodniem ciąży, nerwy i mięśnie są gotowe do komunikacji, a to powoduje, że płód może reagować na dotyk.

Już około 9-10 tygodnia ciąży ręce i nogi nienarodzonego malucha stają się wrażliwe na dotyk, dwa do czterech tygodni później praktycznie całe jego ciało „czuje”. Niewrażliwe do dnia porodu pozostają: część głowy i pleców, chodzi oczywiście o to, aby dziecko nie odczuwało w tych miejscach nadmiernego dyskomfortu podczas porodu.

„Dziwne, że zmysł dotyku, nieskończenie mniej ceniony przez ludzi niż wzrok, w krytycznych chwilach tworzy główną, jeśli nie jedyną więź między nami a rzeczywistością” – stwierdził Władimir Nabokow.

Już po narodzinach liczne doświadczenia dotykowe, mające miejsce podczas czułych kontaktów z opiekunami pozwalają wykształcić dziecku możliwość rozpoznawania dotyku i według badań wpływają na rozwój emocjonalny, poznawczy i społeczny malucha. Komunikacja przez dotyk, to najbardziej pierwotna, najstarsza forma społecznych zachowań.

Naukowcy przypuszczają, że ludzie masaż praktykują od tysiącleci, a może od zawsze, ale dowody na to mamy “jedynie” sprzed kilku tysięcy lat – o masażu jako metodzie leczenia można przeczytać w starożytnych księgach. Wspominają o nim: Hipokrates, Celsus, Galen. W czasach nowożytnych francuski lekarz, Ambroże Pare zaobserwował, że chorym po operacjach ulgę przynosi masaż. Zajął się więc badaniami nad fizjologią masażu. Fridrich Hoffman postulował stosowanie tej formy leczenia w bardzo wielu dolegliwościach. Entuzjastą masażu był Per Henrik Ling ze Szwecji, żyjący na przełomie XVIII i XIX wieku. A szkołę masażu klasycznego założył holenderski lekarz Johan Mezger. Ustalił on zasady wykonywania masażu, wymienił wskazania i przeciwwskazania do stosowania go.

Rozcieranie uspokaja, oklepywanie pobudza

Masaż wpływa dobrze właściwie na wszystkie układy organizm człowieka, także na układ nerwowy, przede wszystkim na obwodowy układ nerwowy, ale także na centralny układ nerwowy (za pośrednictwem włókien czuciowych obwodowych). Może działać uspokajająco lub pobudzająco. W przypadku masażu klasycznego głaskanie i delikatne rozcieranie działają uspokajająco, natomiast ugniatanie, oklepywanie – pobudzająco. Duży wpływ na skuteczność masażu ma siła z jaką jest wykonywany i czas jego trwania.

Wielu lekarzy i naukowców podkreśla, że pacjenta zawsze trzeba traktować jako całość, oddziaływanie tylko na jeden aspekt funkcjonowania osoby jest sztuczne. Dlatego podejście do pacjenta i terapii powinno mieć charakter integrujący i wieloaspektowy. Według tego nurtu zakładamy, że każda dolegliwość zawiera w sobie aspekty fizyczne, psychiczne i po prostu życiowe. Na przykład bóle pleców, napięte mięśnie mogą dawać także objawy psychiczne, wpływać na pogorszenie nastroju, powodować drażliwość. Oczywiście może być również odwrotnie, problem psychiczny: lęk, smutek, złość lub agresja znajdują odzwierciedlenie w ciele: pojawiają się napięcia mięśniowe zmieniające postawę ciała. Ograniczona jest swoboda ruchów, prawidłowe funkcjonowanie narządów zostaje zakłócone.

Masaż – wspomaga całe ciało 

Jak już wspomniałam, masaż wpływa korzystnie chyba na każdy układ organizmu m.in.: mięśniowy, kostny, hormonalny, nerwowy. Korzyści wynikających z masażu jest bardzo wiele, nie sposób wymienić ich wszystich, najważniejsze to:

• relaks, wyciszenie,
• odprężenie układu mięśniowego,
• poprawa zakresu ruchów, na przykład w odcinku szyjnym,
• zmniejszenie napięcia mięśniowego, 
• poprawa krążenia krwi, a co za tym idzie wsparcie procesów naprawczych w organizmie i usunięcie toksyn. 

Masaż to moment, który pozwala na relaks, oderwanie się od codziennej gonitwy, czas gdy osoba masowana czuje się zaopiekowana, odprężona

Dominik Sędziak, masażysta z Refizjo.

Lepiej można się poczuć już po jednym zabiegu, ale optymalnie jest pozwolić sobie na więcej, na przykład odbyć 10 masaży w ciągu dwóch tygodni, wtedy efekty mogą się utrzymywać nawet kilka miesięcy – zwraca uwagę Dominik Sędziak. Podkreśla, że liczba i częstotliwość zabiegów, to kwestia bardzo indywidualna i musi być dobrana indywidualnie do każdego przypadku.

Trudno wymienić wszystkie dolegliwości, w zwalczaniu których masaż klasyczny jest zalecany. Zabieg ten wspomaga leczenie kilkudziesięciu różnych chorób. Pomocny jest między innymi w: chorobach obwodowych naczyń krwionośnych, w niewydolności krążenia, w zapobieganiu i leczeniu zaników mięśniowych, w stanach pourazowych mięśni. Wspomaga leczenie: przewlekłych dolegliwości oskrzelowych, napięciowego bólu głowy, reumatoidalnego zapalenia stawów, astmy, stwardnienia rozsianego, choroby Parkinsona. Masaż polecany jest także przy urazach stawów kolanowych, leczeniu blizn pooperacyjnych, zanikach mięśniowych, w zaburzeniach pracy żołądka i jelit, w zaparciach nawykowych, nerwobólach, przewlekłym zapaleniu nerwów,  w otyłości i nadwadze. Masaż stosuje się także w celach kosmetycznych i relaksacyjnych.

Masaż a depresja

Najpoważniejszym problemem psychicznym na świecie jest depresja. To jedna z najczęściej diagnozowanych chorób, nie tylko spośród chorób psychicznych, ale wszystkich. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dolegliwość ta, jest główną przyczyną niezdolności do pracy, a chorowało, choruje lub zachoruje na nią kilkanaście procent populacji w dorosłym wieku. Dlatego depresja jest jednym z głównym obiektów badań naukowców, którzy wciąż pracują nad nowymi lekami, a także sposobami szybkiego identyfikowania osób zagrożonych depresją oraz niefarmakologicznymi metodami wspomagania leczenia lub zapobiegania nawrotom.

Jedną z niefarmakologicznych metod leczenia stanów związanych z zaburzeniami nastroju może być właśnie masaż. Dowiedziono, że jest skuteczny, jeśli chodzi o wspomaganie leczenia depresji. Dzieje się tak ponieważ między innymi poprawia on funkcjonowanie układu odpornościowego oraz jakość snu (w depresji często występują problemy ze snem: nadmierna senność lub kłopoty z zaśnięciem i utrzymaniem snu). Masaż wpływa także na układ krążenia oraz obniża poziom kortyzolu (hormonu, który wydzielany jest wtedy, gdy odczuwamy stres). Zabieg ten może powodować wyrzut endorfin i wzrost serotoniny, co z kolei poprawia nastrój, stąd między innymi bierze się dobry wpływ masażu na naszą psychikę.

Naukowcy ustalili, że masaż obniża także poziom lęku. Journal of Depression and Anxiety opublikował analizę, z której wynika, że osoby regularnie, przez 12 tygodni uczęszczające na masaż miały mniej objawów lękowych. Działo się tak do sześciu miesięcy po zakończeniu terapii masażem. Dobre samopoczucie pojawia się poprzez bliski kontakt z drugim człowiekiem, a przecież tego akurat w masażu nie brakuje.

Masaż Shantala – dobrze wpływa na masowanego i masującego

Masaż Shantala, to masaż bazujący na przekonaniu o ważności dotyku w życiu najmłodszych dzieci. Działa na dziecko uspokajająco, pomaga maluchowi zasnąć, a także radzić sobie z tzw. kolkami.

Propagatorem tego masażu był Frédérick Leboyer. Ten francuski ginekolog-położnik sporo podróżował. Podczas jednej ze swoich wypraw do Indii zaobserwował sposób w jaki masowane są tam niemowlęta. Sprowadził tę metodę do Europy. Dobry wpływ na organizm tego masażu potwierdziły liczne badania, na przykład Relatode Caso wykazał, że dzieci po masażu Shantala lepiej spały i miały krew lepiej nasyconą tlenem.

Trzeba także zauważyć, że to masaż, który bardzo dobrze wpływa nie tylko na masowanego ale i masującego. W czasie jego trwania pogłębia się więź pomiędzy maluchem, a jego mamą, oboje cieszą się z dotyku i bliskości. Ten masaż jest najskuteczniejszy, jeśli wykonuje go opiekun dziecka. Świeżo upieczone mamy z powodu dużych wahań hormonalnych występujących przede wszystkim zaraz po porodzie narażone są na wystąpienie depresji poporodowej. Widoczne u dziecka efekty masażu wzmacniają wiarę mamy we własne siły i przekonanie, że poradzi sobie ona z niemowlęciem.

Jeśli masujące matki mają się lepiej psychicznie, to można zadać sobie pytania jaki wpływ na zawodowych masażystów ma ich praca? Jakie cechy, poza oczywiście umiejętnościami czysto technicznymi, powinien mieć dobry masażysta? – Masażysta musi mieć przede wszystkim dobry kontakt z ludźmi. Często osoby przychodzące na masaż chcą także porozmawiać. Trzeba umieć słuchać drugiego człowieka. Można się z tą umiejętnością urodzić albo się jej nauczyć – mówi Dominik Sędziak.